AZS – objawy, leczenie i profilaktyka
Atopowe zapalenie skóry to przewlekła choroba zapalna o podłożu alergicznym. W przebiegu AZS najbardziej dokuczliwe objawy dla dziecka to silny świąd i pieczenie skóry oraz często rozległe liszajowate zmiany na skórze ewoluujące w sączące nadżerki.Niestety na dzień dzisiejszy jest to choroba nieuleczalna. Terapia, niezależnie od zastosowanych środków leczniczych, zapewnia jedynie poprawę standardu życia małego pacjenta. Ogromne znaczenie ma prawidłowa pielęgnacja, w tym stosowanie emolientów oraz właściwa wilgotność i temperatura powietrza w pokoju dziecka, a także odpowiednia częstotliwość kąpieli i temperatura wody.
W leczeniu bardzo pomaga również ustalenie alergizujących czynników sprawczych. Często ich unikanie daje poprawę, choć wciąż skóra maleństwa nie wygląda oczekiwanie dobrze. W terapii farmakologicznej bardzo ważne jest stosowanie odpowiednich preparatów do leczenia miejscowego i doustnego.Najczęściej wykorzystywane są kortykosterydy o mocy odpowiedniej dla aktualnego stanu skóry oraz wieku dziecka, ale również antybiotyki miejscowe i doustne, miejscowe środki odkażające i przeciwzapalne oraz leki immunosupresyjne.
– W czasie leczenia, a szczególnie na jego początku, kiedy rodzice trafiają do mnie po raz pierwszy, mam niemałą trudność, żeby nakłonić ich do stosowania zaleconego leczenia. Wynika to z braku znajomości podstawowych właściwości leków, o co oczywiście jako lekarz nie mogę mieć do nich pretensji – mówi dr Bartosz Pawlikowski, dermatolog dziecięcy specjalizujący się w terapii AZS, pediatra z łódzkiej Kliniki Medevac.
W praktyce lekarskiej często istnieje konieczność zastosowania glikokortykosteroidów miejscowych. Wielu rodziców obawia się ich negatywnego wpływu na organizm. Czy ta obawa jest jednak uzasadniona?
Czym są glikokortykosteroidy?
Glikokortykosteroidy stosowane miejscowo należą do najskuteczniejszych preparatów w leczeniu wielu chorób zapalnych skóry. Za ich odkrycie w 1950 roku została przyznana nagroda Nobla. Stosowane od wielu lat w medycynie są jednymi z najlepiej poznanych leków. Wzrost bezpieczeństwa ich stosowania zawdzięczamy rozwojowi nowoczesnych podłoży – tej części preparatu w której zawieszone są substancje czynne.Działanie glikokortykosteroidów:
- skurcz naczyń krwionośnych i zmniejszenie ich przepuszczalności,
- hamowanie rozwoju procesów zapalnych poprzez wpływ na liczne reakcje komórkowe i biochemiczne,
- hamowanie syntezy DNA i kolagenu.
Zobacz też:Atopowe zapalenie skóry – jak sobie z nim poradzić?
Od czego zależy skuteczność glikokortykosteroidów?
Skuteczność glikokortykosteroidów zależy od:- ich budowy chemicznej,
- rodzaju podłoża,
- obecności substancji dodatkowych w preparacie,
- sposobu aplikacji,
- powierzchni skóry i okolicy ciała,
- rodzaju zmian skórnych.
Sterydy w AZS – używać czy unikać?
– W mojej praktyce specjalistycznej w uzasadnionych przypadkach muszę zastosować preparaty z tej grupy, ale robię to, kierując się dobrem pacjenta. Staram się wtedy, by było to jedynie kilkudniowe leczenie, najczęściej w bezpiecznym systemie, tzn. w połączeniu z tłustymi, obojętnymi bazami. Rodzice najczęściej źle reagują na konieczność zastosowania glikokortykosteroidów u ich dzieci i wcale mnie to nie dziwi. Są to preparaty demonizowane przez wielu pacjentów i niektórych lekarzy. Nie jest to jednak uzasadnione – wyjaśnia dr Pawlikowski.Okazuje się, że zwłoka w zastosowaniu słabego sterydu kończy się koniecznością dłuższej, a przy tym mniej skutecznej terapii. Lepiej jest zastosować słabe sterydy we wczesnej fazie choroby, niż na siłę unikać ich, by potem stosować silniejsze środki i kierować na hospitalizację. W każdym działaniu jest potrzebny rozsądek i umiar. Lekarz posiadający niezbędną wiedzę na temat sterydoterapii będzie leczył skutecznie i bezpiecznie, nie dając powodów do obaw.
Zobacz też: Atopowe zapalenie skóry – przegląd kosmetykówAutor: dr Bartosz Pawlikowski, dermatolog dziecięcy, pediatra z łódzkiej Kliniki Medevac.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!